W pierwszej połowie lat 90-tych jednym z najważniejszych zadań, jakie postawiła przed sobą Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych było wprowadzenie do środowisk szkolnych w całej Polsce nowoczesnych programów profilaktycznych dla młodzieży, które stanowiłyby przeciwwagę dla tradycyjnych, słabych pod względem merytorycznym i nisko ocenianych przez młodzież pogadanek i konkursów trzeźwości. Chodziło również o to, aby nowoczesna wiedza na temat problemów alkoholowych oraz sposobów radzenia sobie z tymi problemami nie była ograniczona jedynie do wąskich, elitarnych grup, skupionych wokół niewielkiej liczby specjalistów realizujących eksperymentalne i pilotażowe programy edukacyjne. Jednak najważniejszym powodem, dla którego zdecydowano się na tak szeroki rozwój szkolnych programów profilaktycznych było przekonanie, że staną się one zalążkiem lub podstawą przyszłych lokalnych koalicji trzeźwościowych, skupiających nie tylko nauczycieli, pedagogów czy psychologów pracujących z dziećmi i młodzieżą, ale również rodziców tej młodzieży. Badania naukowe na temat czynników ryzyka związanego z piciem alkoholu przez młodzież oraz czynników chroniących w tym zakresie, prowadzone na początku lat 90-tych w USA (J.D. Hawkins, R.F. Catalano i L.A. Kent) wyraźnie pokazały, iż jednym z najważniejszych czynników chroniących młodych ludzi przed szkodami wynikającymi z picia alkoholu jest silna więź z rodzicami. W tej sytuacji niezwykle ważnym elementem programów profilaktycznych, ściśle zintegrowanym z treścią przekazów edukacyjnych dla młodzieży stały się spotkania z rodzicami, wprowadzające do tzw. profilaktyki domowej przygotowującej rodziców do rozmawiania ze swoimi dziećmi nt. problemów wynikających z picia alkoholu oraz do podejmowania interwencji w sytuacjach kryzysowych.
Dzięki powszechnej dostępności do programów profilaktycznych, które objęły swym zasięgiem znaczną część systemu oświaty w całym kraju, w stosunkowo krótkim czasie udało się stworzyć kilkutysięczne, profesjonalne środowisko ludzi zaangażowanych w działania profilaktyczne i naprawcze, którzy w sposób kreatywny włączyli się w realizację zadań wynikających z Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
Po wprowadzeniu przez Ministerstwo Edukacji Narodowej rozporządzenia nakazującego szkołom realizację Szkolnego Programu Profilaktycznego, wiele środowisk miało nadzieję, że pozwoli to na dalszy rozwój programów profilaktycznych. Niestety coraz częściej okazywało się, że placówki edukacyjne i samorządy lokalne zamiast długotrwałych i systematycznych zajęć profilaktyczno-edukacyjnych, wybierają jednorazowe akcje, konkursy, pogadanki, spektakle teatralne, czy koncerty. Tego typu formy zamiast stanowić uzupełnienie, zaczęły wypierać programy oparte na wiedzy naukowej, skutecznych strategiach profilaktycznych. Pojawiła się więc silna potrzeba by stworzyć bank programów o udowodnionej skuteczności oraz edukacji opartej na najnowsze wiedzy o strategiach profilaktycznych. Odpowiedzią na tę potrzebę jest stworzenie Systemu Rekomendacji Programów Profilaktyki i Promocji Zdrowia Psychicznego.