PAŃSTWOWA AGENCJA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH
O NAS KONTAKT Parpa BIP Parpa ENG A A A

baner01

 

W profilaktyce szkód związanych z piciem alkoholu przez młodzież istotne znaczenie mają nie tylko systematyczne i pogłębione zajęcia z młodzieżą, rodzicami oraz nauczycielami, ale również kampanie społeczne zaadresowane albo do ściśle określonych grup i środowisk społecznych albo do tzw. szerokiej opinii publicznej, mające wsparcie medialne.

W ciągu ostatnich 4 lat w ramach realizacji Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych zostały przeprowadzone cztery duże, ogólnopolskie kampanie edukacyjno-profilaktyczne przygotowane i koordynowane przez Agencję.

 

1. Akcja profilaktyczna - SONDA 21
Realizacja: wiosna 1996 roku

Cele

Zbadanie opinii młodzieży na temat podwyższenia do 21 lat granicy wieku, który uprawnia do zakupu napojów alkoholowych.

Program polegał na przeprowadzeniu spotkania z młodzieżą zakończonego wypełnianiem kart do głosowania z dwoma pytaniami:

  1. Czy byłbyś za wprowadzeniem w Polsce zakazu zakupu alkoholu przez osoby poniżej 21 roku życia ?
  2. Czy w swoim życiu rodzinnym doświadczyłeś przykrych sytuacji w związku z piciem alkoholu przez bliskich, o których trudno Ci będzie zapomnieć ?

Zasięg

W 1.540 szkołach podstawowych i średnich 500 wolontariuszy przeprowadziło zajęcia w 10.500 klasach. Programem objęto około 200.000 uczniów w wieku 13-17 lat. Wyniki sondażu relacjonował na bieżąco Program 1 Telewizji Polskiej oraz Polskie Radio.

Efekty

Skonfrontowanie rzeczywistych postaw i opinii młodych Polaków z obiegowymi przekonaniami o dążeniu nastolatków do swobody w zakresie picia alkoholu. Wyniki głosowania zebrano i obliczono w skali całego kraju:

  • 65% uczestników opowiedziało się za podniesieniem granicy wieku uprawniającego do nabywania napojów alkoholowych z 18 do 21 lat;
  • 35% nastolatków przyznało, że było świadkami bardzo przykrej sytuacji w rodzinie, związanej z piciem alkoholu.
  • Wyniki sondażu przekazano do wiadomości publicznej za pomocą mediów oraz na ręce Marszałka Sejmu do wiadomości parlamentarzystów. Stanowiły one podstawę lobbingu w sprawie zmiany obowiązującego prawa.
  • Powstał "Komitet 21" - społeczne stowarzyszenie działające na rzecz podniesienia granicy wieku umożliwiającego zakup alkoholu.
  • Uruchomiono "Pocztę Zaufania" - system listownej pomocy dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym.


 

2. Kampania profilaktyczna - CHROŃMY MŁODOŚĆ
Realizacja: jesień 1996 roku

Cele

  • Zwrócenie uwagi społecznej na łamanie prawa w dziedzinie sprzedaży alkoholu osobom nieletnim.
  • Zbadanie skali zjawiska łamania prawa w dziedzinie sprzedaży napojów alkoholowych młodzieży oraz przyzwolenia społecznego na ten fakt.
  • Zmobilizowanie dorosłych, będących świadkami sprzedaży alkoholu nastolatkom do reagowania poprzez zwrócenie uwagi sprzedającemu i zawiadomienie policji lub urzędu gminy o fakcie łamania prawa.
  • Podniesienie kompetencji sprzedawców alkoholu w dziedzinie kontroli osób nabywających alkohol oraz w dziedzinie odmawiania sprzedaży osobom nieletnim.

Zasięg

  • W kampanii wzięło udział kilkuset dorosłych i nastoletnich wolontariuszy, którzy zaangażowali się w badanie wielości zjawiska sprzedaży alkoholu nieletnim.
  • W kampanię zaangażowano środowiska parafii katolickich poprzez specjalne komunikaty.
  • Ogólnopolskie i regionalne media (ponad 300 redakcji prasowych, radiowych i telewizyjnych) informowały o efektach kampanii oraz zamieszczały specjalne kupony dla właścicieli sklepów i punktów gastronomicznych, którzy deklarowali specjalną kontrolę nad przestrzeganiem prawa, chęć szkolenia się w dziedzinie profilaktyki problemów alkoholowych i gotowość wywieszenia plakatów i informacji na ten temat na terenie swego punktu sprzedaży (tzw. "Superliga sprzedawców").
  • Umieszczenie w kilku tysiącach punktów sprzedaży napojów alkoholowych specjalnych plakatów dla młodzieży oraz wręczanie tam nastoletnim klientom ulotek edukacyjnych.

Efekty

  • Zmiana postawy osób odpowiadających za przestrzeganie prawa związanego ze sprzedażą alkoholu.
  • Przeszkolenie kilkuset sprzedawców, barmanów i właścicieli punktów gastronomicznych.
  • Stworzenie programu szkoleń dla sprzedawców i właścicieli koncesji na obrót napojami alkoholowymi.
  • Przygotowanie kadry 140 osób do prowadzenia takich szkoleń na terenie całej Polski.


 

3. Wakacyjna akcja profilaktyczna - RADOŚĆ BEZ ALKOHOLU - WAKACJE BEZ RYZYKA
Realizacja: lato 1998 roku

Cele

  • Zwiększenie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w czasie wakacji.
  • Zwrócenie uwagi dorosłych na ograniczenie dostępności alkoholu dla nastolatków.
  • Przypomnienie rodzicom, opiekunom i wychowawcom młodzieży oraz sprzedawcom i właścicielom punktów gastronomicznych o zakazie sprzedaży napojów alkoholowych osobom nieletnim.
  • Zaangażowanie przedstawicieli lokalnych władz w organizację bezpiecznego i zdrowego wypoczynku dla dzieci.
  • Zwrócenie uwagi mediów na konieczność przypominania w czasie wakacji o zasadach bezpiecznego wypoczynku i odpowiedzialności dorosłych za powierzone ich opiece dzieci.

Zasięg

  • W całej Polsce pojawiły się plakaty promujące hasło akcji oraz zwracające uwagę na bezpieczeństwo dzieci przebywających poza domem w czasie wakacji.
  • Wzdłuż polskiego wybrzeża pełnomorskim jachtem płynęło kilkunastu wolontariuszy, którzy organizowali w miastach portowych imprezy i happeningi dla dzieci, młodzieży i całych rodzin - koncerty, konkursy, rozdawano ulotki z informacjami o szkodach związanych z piciem alkoholu przez nastolatki.
  • W regionach atrakcyjnych turystycznie organizowano spotkania z przedstawicielami władz lokalnych i strażnikami porządku publicznego na temat zasad bezpiecznego wypoczynku dla dzieci i młodzieży oraz sposobów nadzoru nad miejscami sprzedaży alkoholu.

Efekty

  • Zaostrzenie kontroli w miejscach sprzedaży alkoholu.
  • Przeszkolenie opiekunów wakacyjnego odpoczynku dzieci w dziedzinie problemów alkoholowych oraz konieczności przestrzegania abstynencji także przez dorosłych przebywających na wypoczynku z dziećmi.
  • Wpisanie do gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych specjalnych zadań związanych z organizacją wypoczynku dla dzieci i młodzieży.
  • Stworzenie kontrpropozycji dla imprez sponsorowanych przez producentów napojów alkoholowych.


 

4. Kampania profilaktyczno-edukacyjna "Alkohol kradnie wolność"

Cele kampanii:

  • Uruchomienie publicznej debaty dotyczącej problemów związanych z piciem alkoholu przez młodych ludzi między 12 a 18 rokiem życia
  • Zmotywowanie dorosłych, aby reagowali, gdy są świadkami sprzedaży alkoholu nieletnim
  • Pokazanie nastolatkom, co cennego z ich młodości kradnie alkohol i jak oszukują reklamy napojów alkoholowych
  • Uświadomienie rodzicom, aby nie żyli iluzją, że problem picia alkoholu nie dotyczy ich dziecka
  • Stworzenie systemu profesjonalnego doradztwa i wsparcia dla rodziców nastolatków, którzy piją alkohol.

Organizator

Organizatorem, pomysłodawcą i koordynatorem kampanii jest Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Przy przygotowywaniu kampanii korzystaliśmy z wiedzy i wsparcia kadry Profesjonalnej szkoły Profilaktyki Szkolnej i Rodzinnej, instruktorów programu profilaktycznego dla młodzieży "Drugi Elementarz czyli Program Siedmiu Kroków" oraz "Noe", pracowników Instytutu Psychologii Zdrowia oraz specjalistów od reklamy i działań public relations.

Realizatorzy

Realizatorami kampanii są:

  • ambasadorzy - czyli ponad 600 przeszkolonych przez PARPA osób, których zadaniem jest zorganizowanie sieci animatorów - realizatorów (średnio po 10-15 osób). Ambasadorzy koordynują pracę animatorów, szkolą ich i kolportują materiały do kampanii, są rzecznikami sprawy na swoim terenie, kontaktują się z ważnymi i znaczącymi osobami oraz mediami;
  • animatorzy - osoby, które zorganizują i przeprowadzą choć jedno spotkanie z klasą szkolną, gronem pedagogicznym, grupą rodziców lub radą gminy. Ambasadorzy współpracują z 8 500 animatorów, którzy przygotowali spotkania w 16 000 miejsc. Spotkania mają objąć prawie 500 000 młodych ludzi oraz co najmniej 200 specjalnych sesji rady gminy;
  • dziennikarze i osoby znaczące - część edukacyjna kampanii opiera się na mediach i świadectwach osób znaczących i poważanych w społeczeństwie w sprawie problemów związanych z alkoholem - specyficznie w życiu młodych ludzi.

Miejsca realizacji kampanii

Kampania została przewidziana jako interaktywne przedsięwzięcie ogólnopolskie. Od ilości osób włączających się w kampanię, ich zaangażowania i pomysłów zależeć będzie jej przebieg. Bazą dla kampanii są:

  • szkoły, świetlice i kluby, placówki wychowawcze - tu odbędą się godzinne "Debaty szkolne" czyli zajęcia profilaktyczne według przygotowanego scenariusza, zakończone wypełnianiem kart do głosowania;
  • urzędy gminy - tu odbędą się godzinne "Debaty gminne" czyli specjalna sesja rady gminy zaaranżowana wespół z gminną komisją rozwiązywania problemów alkoholowych według przygotowanego scenariusza, zakończona także wypełnianiem kart do głosowania;
  • sejm - kampanię w zwartym kształcie zakończy specjalna sesja parlamentu z udziałem ambasadorów, animatorów i uczestników kampanii oraz parlamentarzystów, na której zostaną przedstawione wyniki głosowania młodzieży i dorosłych;
  • media - przekazy związane z przesłaniem kampanii maja edukować dorosłych i młodzież w dziedzinie faktów związanych z piciem alkoholu oraz zachęcać do aktywnej postawy i włączenia się do kampanii;

Przekazy

  • Nastolatkom chcemy przekazać wiedzę o tym, co cennego z ich młodości ukradnie alkohol - zniszczy miłość, zepsuje przyjaźń, odbierze wolność do swobodnego, trzeźwego decydowania o swoich sprawach. Pokażemy im, że reklamy napojów alkoholowych, poza tym, że są niezgodne z prawem, to jeszcze oszukują - mówią, że picie alkoholu jest wesołe, służy przyjacielskiej atmosferze i podnosi atrakcyjność seksualną - a przekaz ten jest kierowany głównie do ludzi młodych, którzy dają gwarancję długotrwałych zysków do kasy producenta. Przekazy do młodych koncentrują się wokół słowa "Bunt", opierają się na poetyce gier komputerowych oraz teledysków. Młodzieży w finale kampanii proponujemy także konkurs na przedsięwzięcie profilaktyczne o charakterze otwartym organizowane przez nich dla rówieśników nie objętych programem "Debaty szkolnej".
  • Uwagę społeczną dorosłych chcemy skupić na problemie sprzedaży alkoholu nastolatkom. Polskie prawo zabrania sprzedaży alkoholu osobom poniżej 18 roku życia. Zakaz ten jest często łamany i dzieje się to na naszych oczach. Nie bądźmy obojętnymi świadkami. Szkody spowodowane piciem przez nastolatków mogą dotyczyć także nas (akty agresji, napady, gwałty, rozboje, kradzieże, wypadki). A może sprzedawcy, którzy łamią prawo i sprzedają alkohol nastolatkom, powinni być współodpowiedzialni za szkody spowodowane przez pijanego nieletniego. Przesłanie do dorosłych brzmi "nie bądź obojętny" - gdy sprzedają alkohol nieletnim, gdy nie ma ciekawych ofert dla młodzieży na terenie Twojej gminy, szkoły, gdy upija się Twoje dziecko.

Zasięg i efekty kampanii

W kampanii profilaktyczno-edukacyjnej Alkohol kradnie wolność wzięło udział:
750 ambasadorów
10 000 animatorów.

Przeprowadzonych zostało:
20 000 debat dla młodzieży
2 000 debat dla dorosłych.

Uczestnikami debat było:
500 000 młodzieży
(250 000
dziewcząt i 250 000 chłopców)
43 000 dorosłych
(26 000
kobiet i 17 000 mężczyzn).


Do kampanii włączyło się:
188 stacji radiowych
108 stacji telewizyjnych
i ponad 300 tytułów prasowych.

  1. Zainteresowanie kampanią, zaangażowanie osób dorosłych i młodzieży w jej realizację, dwukrotnie przekroczyło planowane rozmiary.
  2. Realizacja kampanii w setkach miejscowości pozwoliła zintegrować działania profilaktyczne i przyczyniła się do tworzenia rzeczywistych, lokalnych koalicji profilaktycznych.
  3. Niekomercyjne zaangażowanie wielu lokalnych mediów podniosło świadomość rozmiarów picia alkoholu przez młodzież.
  4. Młodzież wysoko oceniła atrakcyjność przekazów i materiałów edukacyjnych przygotowanych do kampanii (filmy, plakaty, ulotki, naklejki).
  5. Uczestnicy debat zdecydowanie wyrazili brak akceptacji dla łamania prawa przez tych, którzy sprzedają młodzieży alkohol oraz tych, którzy go reklamują, a także domagali się bardziej zdecydowanych i surowych interwencji w tej sprawie.
  6. Zarówno młodzież, jak i dorośli, podkreślali potrzebę lepszego porozumiewania się w rodzinie jako niezbędnego warunku zmniejszania zagrożeń związanych z piciem alkoholu i innymi ryzykownymi zachowaniami.
  7. Zdaniem większości uczestników działania zainicjowane kampanią powinny być kontynuowane, a w szczególności:
    • rozwój systemu "Pomarańczowej Linii",
    • zwiększanie ilości i jakości przedsięwzięć profilaktycznych w szkołach,
    • podnoszenie wiedzy i świadomości społecznej na temat zagrożeń wynikających z picia alkoholu,
    • zaostrzenie kontroli sprzedawców napojów alkoholowych.

Wyniki głosowania po zakończeniu debat

Aprobata dla działań zmniejszających występowanie szkód związanych z piciem alkoholu przez młodzież

 

młodzież

 

dorośli

  1. Uczenie młodzieży odmawiania picia alkoholu w sytuacji nacisku innych osób.
  2. Uczenie młodzieży umiejętności pokonywania trudności życiowych bez picia alkoholu.
  3. Uczenie młodzieży umiejętności pomagania kolegom, którzy mają problem z piciem alkoholu lub braniem narkotyków.
  4. Uczenie rodziców umiejętności rozmawiania z dzieckiem i udzielenia mu wsparcia w trudnych sprawach.
  5. Udzielenie konsultacji i wsparcia dla rodziców, których dzieci się upijają.
  6. Tworzenie miejsc do zabawy i wypoczynku bez alkoholu.
  7. Udostępnianie możliwości do prowadzenia zdrowego stylu życia.
  8. Podwyższenie wieku uprawniającego do zakupu alkoholu do 21 roku życia.
  9. Konsekwentne i sprawiedliwe karanie tych, którzy łamią prawo zakazujące reklam alkoholu w Polsce.
  10. Egzekwowanie od sprzedawców napojów alkoholowych przestrzegania prawa co do zakazu sprzedaży alkoholu osobom poniżej 18 lat.

 

Aprobata dla wprowadzenia współodpowiedzialności sprzedawcy za szkody spowodowane przez pijanego nieletniego, któremu sprzedał alkohol

 

młodzież

 

dorośli

 

Podziękowania:

Organizatorzy składają specjalne podziękowanie instytucjom, które udzieliły wsparcia i współpracowały w realizacji kampanii:

Agencja Reklamowa Hager
TVP 1
Polskie Radio program 3
Gazeta Wyborcza
Lucent Technologies
TP S.A.
Alaris Communication
Agencja Reklamowa OVO
Sejmowa Komisja Zdrowia
Ministerstwo Edukacji Narodowej
Fundacja ETOH

oraz tysiącom osób, których bezinteresowne zaangażowanie doprowadziło do sukcesu kampanii.


 


OGÓLNOPOLSKA KAMPANIA
PROFILAKTYCZNO-EDUKACYJNA
"NIE TRUJ SIĘ"

 

Ogólnopolska kampania profilaktyczno-edukacyjna pod hasłem "Nie truj się" została przygotowana z inicjatywy sejmowej Komisji Zdrowia przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Centrum Onkologii - Instytut. Jest to pierwsze tego rodzaju przedsięwzięcie adresowane do młodzieży, w którym organizatorzy starają się zwrócić uwagę młodych ludzi nie tylko na szkody zdrowotne i społeczne spowodowane piciem alkoholu i paleniem papierosów, ale również na ryzyko związane z obecnością tych substancji w codziennym życiu oraz ich "chemiczną naturę".

W realizacji tego przedsięwzięcia uczestniczyła również agencja reklamowa HAGER POLSKA, która podjęła się przygotowania koncepcji kreacyjnych na zasadach non profit.

W ramach przygotowań do rozpoczęcia kampanii organizatorzy zorganizowali kilka debat z młodymi ludźmi. Podczas tych spotkań dyskutowano z młodzieżą nad formą i treścią materiałów przygotowywanych do kampanii "Nie truj się", zastanawiano się nad bohaterami telewizyjnych clipów oraz ich zasadniczym przesłaniem.

Istotą kampanii "Nie truj się" jest przekonanie młodych ludzi, że alkohol i tytoń, które tak często kojarzone są przez nich z radością i zabawą, mogą być również źródłem osobistych dramatów i rodzinnych tragedii.

Kampania jest adresowana i będzie realizowana wśród młodzieży szkolnej wszystkich gimnazjów w kraju. Została zainicjowana rozesłaniem do około 5 700 istniejących gimnazjów pisma zawierającego informację o planowanej kampanii "Nie truj się" oraz ankiety pełniącej rolę zarówno formularza zgłoszeniowego do udziału w kampanii, jak i źródła informacji o samym gimnazjum (m.in. liczba uczniów, liczba klas, rodzaj prowadzonych działań profilaktycznych). Informacje te pomogły nam w przygotowaniu materiałów edukacyjnych do kampanii "Nie truj się", a w przyszłości pozwolą nam realnie zaplanować dalsze działania profilaktyczno-edukacyjne dostosowane do potrzeb polskich szkół. Na nasze pismo odpowiedziało około 3 800 gimnazjów, co stanowi około 70% wszystkich gimnazjów w kraju. Do tych szkół w pierwszej kolejności zostaną bezpłatnie przekazane pakiety materiałów edukacyjnych - "walizka" profilaktyczna zawierająca m.in.:

  • atrakcyjne graficznie i niezwykle popularne wśród gimnazjalistów wlepki, czyli małe kolorowe naklejki, odwołujące się do stylu i języka używanego przez młodzież;
  • dwa rodzaje ulotek dla młodzieży - o problemach, jakie wiążą się z piciem alkoholu oraz szkodach wynikających z palenia tytoniu;
  • plakat dla szkół oparty na założeniach merytorycznych i konwencji plastycznej "wlepek" ;
  • kaseta video ze spotem telewizyjnym przygotowanym na potrzeby kampanii "Nie truj się" oraz materiałami filmowymi zrealizowanymi w ramach ubiegłorocznej kampanii "Alkohol kradnie wolność";
  • scenariusz zajęć profilaktycznych dla nauczycieli - debata szkolna (klasowa) oraz materiały pomocnicze;
  • scenariusz do przeprowadzenia spotkania z rodzicami dotyczącego problemów picia i palenia.

Kampania przebiegać będzie dwutorowo. Rozpocznie się 14 stycznia 2001 roku nurtem medialnym. W tym dniu na antenie I Programu TVP, która objęła patronat medialny nad kampanią, wyemitowany zostanie cykl spotkań z wychowawcami, specjalistami z zakresu profilaktyki, rodzicami oraz uczniami gimnazjów. TVP rozpocznie również emisję przygotowanych specjalnie na tę okazję spotów edukacyjnych zaadresowanych do młodzieży.

W przekazach medialnych wykorzystywanych w kampanii jej twórcy odwołują się do mitów i porzekadeł związanych z piciem i paleniem, głęboko zakorzenionych w polskiej obyczajowości, doskonale znanych i obecnych w aktualnych zachowaniach młodzieży. Taką stylistykę mają również spoty telewizyjne oparte na kontraście pomiędzy popularnymi młodzieżowymi powiedzeniami i dramatyczną historią z życia nastolatków.

Organizatorzy kampanii proponują także szeroką dyskusję na temat zjawiska picia alkoholu i palenia papierosów przez nastolatków w różnych programach telewizyjnych, np. "Rower Błażeja" - TVP PR I, "Jazda kulturalna"- TVP PR II, "Nocne rozmowy" i inne.

Zasadniczym nurtem kampanii będą różnorodne działania aktywizujące młodzież i rodziców, zainicjowane przez grona pedagogiczne szkół, w oparciu o zaprezentowane powyżej "walizki" profilaktyczne.

Gimnazjalistom chcemy zaproponować coś specjalnego, a mianowicie konkurs na scenariusz spotu edukacyjnego dotyczącego problemów związanych z piciem alkoholu i paleniem papierosów. Na podstawie najlepszego scenariusza zostanie zrealizowany profesjonalny spot telewizyjny, będący kontynuacją kampanii.

Cała kampania będzie również prezentowana i komentowana na naszej stronie internetowej.

Tu możesz uzyskać materiały graficzne używane w Kampanii:

WLEPKI
Format: PDF (otwierany przez program Adobe Acrobat Reader).
Rozmiar: 136kB (spakowana ZIPem) Ładuj

PLAKAT
Format: PDF (otwierany przez program Adobe Acrobat Reader).
Rozmiar: 53,4kB (spakowana ZIPem) Ładuj

Jeśli nie posiadasz Acrobat Reader'a, możesz go pobrać tutaj:
Adobe Acrobat Reader, wersja darmowa

2014 PARPA - Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych -  Polityka Plików Cookie